Na zakończenie maja 2025 roku Słońce ponownie przypomniało o sobie. Po kilku tygodniach spokoju doszło do silnego rozbłysku klasy M8.2, któremu towarzyszył koronalny wyrzut masy (CME) skierowany bezpośrednio w stronę Ziemi. To jedno z najbardziej znaczących zdarzeń w 25. cyklu słonecznym. Według prognoz może ono doprowadzić do silnej burzy geomagnetycznej z możliwością pojawienia się zorzy polarnej widocznej z terytorium Polski.
Co się wydarzyło na Słońcu?
W nocy z 30 na 31 maja 2025 roku zarejestrowano silny rozbłysk klasy M8.2 pochodzący z obszaru aktywnego AR4100, który znajduje się aktualnie blisko centralnego południka tarczy słonecznej. To już trzecie przejście tej grupy plam przez tarczę – wcześniej notowano ją jako AR4055 i AR4079. Tym razem, choć fizycznie mniejsza niż wcześniej, wykazuje wyraźnie większą aktywność.
Rozbłysk trwał ponad 4 godziny, co klasyfikuje go jako długotrwałe zjawisko. Taki przebieg znacząco zwiększa szansę na powstanie rozbudowanego i kierunkowego CME. Potwierdzeniem tego był pełnozakresowy wyrzut koronalny (full-halo CME), który koronografy zarejestrowały jako rozchodzący się równomiernie wokół Słońca – klasyczny zwiastun uderzenia w pole magnetyczne Ziemi.
Kiedy dotrze CME i jakie będą skutki?
Według prognoz NASA oraz najnowszego modelu SWPC, uderzenie CME powinno nastąpić w niedzielę 1 czerwca, prawdopodobnie między godziną 14:00 a 16:00 czasu polskiego.
Amerykańskie Centrum Prognoz Pogodowych w Kosmosie (SWPC) już zapowiedziało możliwość wystąpienia ciężkiej burzy geomagnetycznej kategorii G4, z otwartym scenariuszem na ekstremalną burzę G5, jeśli kierunek pola magnetycznego niesionego przez CME okaże się odpowiedni (ujemna składowa Bz). Burze tej klasy mogą skutkować zakłóceniami w komunikacji radiowej, problemami w systemach GPS, a także zorzą polarną widoczną nawet z terenów położonych na szerokości geograficznej Polski.
Czy w Polsce zobaczymy zorzę polarną?
Zorza polarna podczas burzy G4 lub G5 jest możliwa do zaobserwowania z większości obszaru Polski – pod warunkiem sprzyjających warunków pogodowych i odpowiednio ciemnego nieba. Niestety, najbliższe noce zapowiadają się pod znakiem zachmurzenia, lokalnych opadów, a nawet burz. To znacznie ograniczy możliwości obserwacyjne, szczególnie w centralnej i północnej części kraju. Jedynie mieszkańcy regionów południowo-wschodnich mogą liczyć na nieco lepsze warunki, choć i tam nie będą one idealne.
Sytuacja będzie się dynamicznie rozwijać. Noc z 1 na 2 czerwca może okazać się decydująca, ale efekt rozbłysku zależy od wielu zmiennych: czasu dotarcia CME, siły pola magnetycznego, kierunku Bz oraz lokalnych warunków pogodowych. Pewne jest jedno: nadchodząca burza magnetyczna będzie jednym z najważniejszych wydarzeń zorzowych w 2025 roku, zbliżonym do zorzy z maja lub października 2024.
Podsumowanie
Rozbłysk klasy M8.2 i towarzyszący mu CME typu full-halo stwarzają realne zagrożenie silnej burzy geomagnetycznej. Niedziela 1 czerwca to dzień, w którym należy spodziewać się impaktu. Czy zorza polarna będzie widoczna z Polski? Zadecydują ostatnie godziny i aktualne warunki w atmosferze. Niezależnie od tego, warto śledzić rozwój wydarzeń – zarówno na niebie, jak i w danych obserwacyjnych z satelitów.
