Dzisiejszego wieczoru, 5 listopada 2025 roku, na niebie zobaczymy jedno z ciekawszych zjawisk tego roku – superpełnię Księżyca. To moment, w którym pełnia zbiega się z perygeum, czyli największym zbliżeniem Księżyca do Ziemi. W efekcie nasz naturalny satelita wydaje się większy i jaśniejszy niż zwykle, co sprawia, że to doskonała okazja do obserwacji i fotografii nocnego nieba.
Kiedy i dlaczego dzisiejsza pełnia jest wyjątkowa?
Dzisiejszy wieczór to największe zbliżenie Księżyca do Ziemi w całym 2025 roku. Pełnia przypada o 14:19, a perygeum, czyli moment, gdy Księżyc znajdzie się najbliżej naszej planety, nastąpi o 23:30. W tym momencie odległość między Ziemią a Księżycem wyniesie 356 833 km, podczas gdy jego średnia odległość to około 380 000 km, a w apogeum (najdalszym punkcie orbity) – ponad 400 000 km.
Różnica może wydawać się niewielka, ale efekt wizualny jest zauważalny. Tarcza Księżyca będzie o około 14% większa niż w przypadku typowej pełni. W praktyce jego wielkość kątowa wzrośnie z 29,4 do 33,5 minut łuku, a różnica jasności wyniesie około 0,4 magnitudo.
Kiedy patrzeć w niebo
Księżyc wzejdzie dziś o 15:50 na północnym wschodzie (NE) i przez całą noc będzie dominował na niebie. O północy osiągnie maksymalną wysokość około 58°, by zajść w czwartek, 6 listopada o 8:25 rano.
Choć astronomicznie różnica między zwykłą pełnią a superpełnią nie jest ogromna, wizualnie robi wrażenie, zwłaszcza tuż po wschodzie, gdy Księżyc znajduje się nisko nad horyzontem. Wtedy działa tzw. iluzja księżycowa, przez którą wydaje się on znacznie większy niż w rzeczywistości. To efekt optyczny wynikający z porównania Księżyca z obiektami na horyzoncie, takimi jak budynki czy drzewa.
Jak obserwować i fotografować superpełnię
Najbardziej efektowne ujęcia uzyskamy krótko po wschodzie Księżyca, gdy jego jasna tarcza będzie kontrastować z barwami zachodzącego Słońca. Do obserwacji nie potrzeba teleskopu. Gołym okiem lub przez lornetkę widać wystarczająco dużo szczegółów na powierzchni: morza księżycowe i pasma górskie.
Dla astrofotografów to idealny moment, by uchwycić Księżyc w towarzystwie krajobrazu, na przykład wieży, drzew lub budynków. Warto wykorzystać dłuższe ogniskowe (200–600 mm), aby podkreślić jego rozmiar w kadrze.
